کیست چیست؟
کیست ساختاری بسته و کیسهمانند است که حاوی مایعات، گاز یا مواد شبهجامد میباشد که بخش عادی یک بافت به حساب نمیآید. کیستها بسیار متداول هستند و ممکن است در هر جای بدن و در هر سنی اتفاق بیفتد. کیستها در اندازههای مختلف ایجاد میشوند؛ ممکن است فقط زیر میکروسکوپ قابل مشاهده باشند و یا تا جایی رشد کنند که جایگزین اندامها و بافتهای طبیعی بدن شوند. دیواره بیرونی کیست، کپسول نامیده میشود.
علت پیدایش کیست
کیست ممکن است به علت فرایندهای مختلف بدن ازجمله موارد زیر ایجاد شود:
• انسدادهای ساده در جریان مایع
• عفونتها
• تومورها
• مشکلات التهابی مزمن
• مشکلات ژنتیکی
• نقص در رشد اندامها در جنینی
• عفونتها
• تومورها
• مشکلات التهابی مزمن
• مشکلات ژنتیکی
• نقص در رشد اندامها در جنینی
اکثر کیستها به علت مشکلاتی که در بالا ذکر شد اتفاق میافتند و فقط تاجایی قابل پیشگیری هستند که علت اصلی آن قابل پیشگیری باشد.
علائم، نشانهها و طریقه تشخیص کیستها
گاهیاوقات خود فرد وقتی تودهای غیرعادی حس میکند، میتواند کیست را احساس کند. بعنوان مثال، کیستهای پوستی یا بافتهای زیر پوست معمولاً قابل ملاحظه هستند. کیستهای غدد پستانی (سینهها) نیز ممکن است قابللمس باشند (به این معنی که وقتی با انگشتانتان به آن ناحیه دست بزنید، آن را احساس خواهید کرد). کیستهای اندامهای داخلی مثل کلیهها یا کبد ممکن است هیچ علامت و نشانهای نداشته باشند و توسط خود فرد قابلتشخیص نباشند. این کیستها ابتدا با عکسبرداری (رادیولوژی، سونوگرافی، توموگرافی کامپیوتری یا CAT اسکن و MRI) تشخیص داده میشوند. کیستها، برحسب اندازه و محلشان ممکن است علائمی داشته باشند یا نداشته باشند.
انواع مختلف کیست
کیستها صدها نوع مختلف دارند که ممکن است در بدن ایجاد شود. در زیر به برخی از معروفترین آنها اشاره میشود:
• کیستهای سینه که بخشی از بیماری پرولیفراتیو (فیبروکیستی) خوشخیم میباشد (بیماری سینه فیبروکیستی)
• کیستهای تخمدان، ازجمله کیستهای درموئید، نوع مشخصی از تومور تخمدان که معمولاً حاوی کیست و سایر بافتهاست
• کیستهای غده تیروئید
• کیست بیکر (مربوط به پشت زانو)
• کیستهای گانگلیونی مفاصل و تاندونها
• کیستهای غدد درون پلک که شالازیون نامیده میشود
• کیستهای چرب غدد کوچک پوست
• کیستهای اپیدرمال پوست، که گاهیاوقات به نام کیست گنجایشی اپیدرمال خوانده میشود و معولاً روی صورت، کف سر، گردن و تنه دیده میشود.
• کیستهای بارتولین که بزرگشدگی غدد کوچک نزدیک دریچه واژن هستند
• کیستهای پینهآل که کیستهای درون غده پینهآل درون مغز هستند
• کیستهای پانکراس که مجموعهای از مایعات درون پانکراس میباشند. بعضی کیستهای پانکراس کیستهای واقعی هستند که با سلولهایی پوشیده شدهاند که مایع ترشح میکنند. دیگر کیستهای پانکراس کیست کاذب هستند و سلولهای پوششی خاصی ندارند.
• بیماری کلیوی پلیکیستی که مشکلی ارثی است که در آن کلیهها کیستهای متعددی میآورند.
• کیستهای تارلو که کیستهای مننژی یا پرینورال هم نامیده میشوند در استخوان خاجی قرار میگیرند.
• عفونتها و التهابهایی مثل آبسهها و جوشهای پوستی هم میتوانند علت کیست باشند.
• کیستهای عنکبوتی که بین مغز یا نخاع و غشای عنکبوتیه قرار میگیرند که یکی از سه غشایی است که مغز و نخاع را میپوشاند.